Tüm dünyada salgın olarak yayılan yeni koronavirus (SARS-COV2 = COVID-19 virusu) ile ilgili neredeyse tüm insanlık alarma geçmiş vaziyette ve haklı olarak sağlık ve güvenlikleri açısından değişik yoğunlukta da olsa ciddi kaygılar duymaktadırlar.
Alerjik hastalıklar; görülme sıklıklarına bir artış olması, belirgin sorunlar ve sosyoekonomik harcamalara neden olması açısından global bir sağlık sorunu oluşturmaktadır. Bu bilgilerin ışığında, alerjik hastalıklar 21. yüzyılın salgını (!) olarak tanımlanmaktadır. Bunun dışında alerjik hastalıklar sıkıntı verici düzeyde ekonomik ve sosyal etkiye sahiptir. Bunun nedeni alerjik hastalıkların, dünyada yüksek oranda görülme sıklığına sahip olması yanında hastaların günlük yaşamlarında huzursuzluk, fiziksel rahatsızlık, duygusal stres oluşumuna katkıda bulunmasıdır. Bu konuyla ilgili farkındalığın artışı, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesine (HRQL) dikkatleri çekmiştir. Bu yazıda, hastaların yaşam kalitesinde alerjik hastalıkların etkilerini değerlendiren çalışmaların sonuçlarını incelemeyi uygun buldum. Ocak 1990-Mayıs 2006 tarihleri arasında yayınlanmış yaşam kalitesi hakkında yazılan dünyada yapılmış çalışmaları tarayıp sonuçları toplu olarak gözden geçirdim.
Üst solunum yolu; nazal kavite, sinüsler, farinks ve larinksin üst seviyelerini kapsayan anatomik bölge olarak tanımlanır. Kronik üst solunum yolu hastalığı ise; bu bölgenin intermitan veya persistan inflamatuvar hastalığını tanımlamaktadır. Ancak, bu tanım içine akut enfeksiyonlar veya anatomik anormallikler alınmaz. Alerjik rinit (AR), non-alerjik rinit (NAR), nazal polipli veya polipsiz kronik rinosinüzit (KRS) ve mesleksel rinit bu hastalık grubunu oluşturmaktadır. Bu hastalıklar tüm yaşlarda, tüm etnik popülasyonlarda ve tüm ülkelerde son derece sık görülmektedirler. Ayrıca bu hastalıkların giderek artan toplumsal sağlık problemi özellikleri ve sosyoekonomik etkileri de iyi bilinmektedir. Sıklıkla da birbirleriyle komorbidite göstermeleri nedeniyle tedavi ve yönetimleri çok karmaşık ve pahalıdır.
Alerji, Yunanca ‘değişik iş veya değişik reaksiyon’ anlamına gelen bir kelime olup aşırı duyarlılık reaksiyonlarını anlatmak için kullanılmaktadır.
Alerjik rinit (AR), nazal mukoza ve konjunktivalarda aeroallerjenlere karşı gelişen hipersensitivite reaksiyonuna bağlı burun ve gözlerde meydana gelen semptomlardan oluşur.
Mastositoz, mast hücrelerinin cilt, kemik iliği gibi dokularda birikimiyle karakterize heretrojen bir hastalık grubunu tanımlamaktadır. Klinik durumlara ve patolojik bulgulara göre mastositoz dünya sağlık örgütünce (WHO) farklı yedi kategoriye ayrılmıştır. Kütanöz mastositoz iç organ tutulumu olmadan deri tutulumunu tanımlarken, sistemik mastositoz cilt tutulumunun eşlik ettiği ya da etmediği iç organ tutulumun (sıklıkla kemik iliği tutulumu) olduğu mastositozu tanımlamaktadır.
Herediter anjioödem (HAE) ve ilişkili hastalıklar bradikinin gibi vazoaktif peptitlerle tetiklenen, tekrarlayan anjioödem ataklarıyla karakterizedir.
Ürtiker; kaşıntılı, ödemli, kızarık, yuvarlak veya oval şekilli yüzeyden kabarık deri lezyonlarıyla karakterize hastalık durumlarıdır. Lezyonların orta kısımları soluktur. Boyutları birkaç milimetreden santimetreye kadar değişir. Dakikalar veya günler içinde lezyonlar kaybolur. Anjioödemde gode bırakmayan, eritemsiz, keskin sınırlı olmayan ödematöz lezyonlar vardır. Anjioödemde yanma, basınç ya da ağrı hissi vardır. Anjioödem diğer ödemli lezyonlardan dudak, dil, göz çevresi, el ayak ve genital bölgeleri tutmasıyla ayırt edilir. Altı hafta içinde tekrar eden, kısa sürede sonlanan lezyonlar akut olarak tanımlanır. Lezyon altı haftadan daha uzun sürüyorsa, kronik olarak tanımlanır.
Son yıllarda alerjik hastalıklar ve astımın görülme sıklığı giderek artmaktadır. Öyle ki 1990-2000 yılları arasında geçen 10 yıl içinde astım prevalansı önceki 10 yıla göre ikiye katlamıştır . Bu sebeple bu hastalıklar için yeni tedavi yaklaşımları oluşturmak gerekmektedir. Ayrıca bahsi geçen yıllar içerisinde son derece güçlü tedavi ajanları bulunması ve kullanılmasına rağmen bu hastalıkların görülme sıklığının artması nedeniyle immünopatogenezin çok daha ayrıntılı araştırılması ve anlaşılması gerekliliği kaçınılmaz bir gerçektir.
Advers (zararlı) ilaç reaksiyonları (AİR) hayatı tehdit edebilen önemli bir sağlık sorunu olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından, ilacın reçete edilen dozunda meydana gelen istenmeyen ve zararlı reaksiyonları olarak tanımlanmıştır. AİR’ ları farmakolojik olarak 2 büyük alt tipe ayrılmıştır. Tip A reaksiyonlar, doz bağımlı ve tahmin edilebilir; tip B reaksiyonlar ise dozdan bağımsız ve tahmin edilemeyen reaksiyonlardır.
Bu sitede yer alan tüm yazılar bilgilendirme amaçlıdır. Teşhis ve / veya tedavi amaçlı kullanılamaz. © 2023 Tüm hakları saklıdır.
